بازخوانی اندیشه‌های اجتماعی انتقادی المیزان نسبت به غرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی گروه اموزشی جامعه شناسی موسسه امام ره

2 هیئت علمی دانشگاه تهران و عضو پیوسته انجمن علمی مطالعات اجتماعی حوزه

10.22081/scs.2019.69606

چکیده

در تاریخ تفکر اجتماعی مفسران مسلمان، رویکرد انتقادی یکی از وجوه برجسته آن بوده است و اساساً بنیاد تفسیر اجتماعی را نگاه انتقادی به وضعیت موجود جامعه اسلامی و عوامل بیرونی و درونی اثرگذار بر آن شکل می‌دهد. این پژوهش، رویکرد انتقادی تفسیر المیزان به جامعه و فرهنگ غرب را بازخوانی می‌کند و به این پرسش پاسخ می‌دهد که المیزان چگونه رویکرد انتقادی خود به غرب را پی ‌می‌گیرد؟ مؤلف این تفسیر گران‌سنگ، در تبیین مسئله عقب‌ماندگی جهان اسلام، با توجه به نقش فرهنگ غرب در این فرایند، بخش زیادی از مباحث را به تحلیل و بررسی انتقادی فرهنگ غرب و مبانی و اهداف و پیامدهای آن اختصاص داده است. از نگاه ایشان، فرهنگ غرب بر مبادی معرفتی مادی‌گرایانه استوار شده است و درصورتی‌که مبنای رفتار اجتماعی انسان قرار گیرد، بنیان جامعه را به تباهی کشانده، زیان‌های فراوانی را بر جوامع بشری تحمیل می‌کند که گسترش مفاسد اجتماعی، فاصله طبقاتی، جنایات سازمان‌یافته از آن جمله است.

کلیدواژه‌ها