تحلیل رابطه رفتارهای فقها معیار شش قرن اول با شرایط اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه المصطفی و مدرس دانشگاه مجازی المصطفی

2 عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و عضو هیئت مدیره انجمن علمی مطالعات اجتماعی حوزه

10.22081/scs.2019.69001

چکیده

علم فقه یکی از علوم بسیار اساسی‌ و تأثیرگذار در فضای جامعه دینی است که مانند هر علمی، دوره‌های گوناگونی را طی کرده است. توجه به این دوره‌ها و علل تشکیل و تغییر آنها می‌تواند برنامه‌ریزان را در راستای پیش‌بینی، تصحیح، تقویت و چگونگی گسترش این علم در زمان حال، یاری رساند. تأثیر تحولات اجتماعی و فضای فرهنگی و سیاسی در تولید، تحول و انتقال یک نظریه، یکی از ‌‌‌مؤلفه‌‌‌های اساسی برخی نظریات مانند «روش‌شناسی بنیادین» است. این مقاله با استقرا در متون تاریخی و فقهی و روش تحلیل محتوا، به دنبال کشف عوامل اجتماعی مرتبط با تحولات علم فقه در یک بازه مشخص است‌. در نهایت، تکرارشدگی معناداری بین برخی ‌‌‌مؤلفه‌‌ها مانند «توازن قوا»، «ثبات یا تزلزل سیاسی»، «چندصدایی یا تک‌صدایی بودن جامعه از لحاظ علمی»، و «توجه ساختار سیاسی به یک رویکرد خاص علمی» با برخی رویکردهای علمی، ازجمله توجه به «عقل‌گرایی» یا «نص‌گرایی» و برخی رفتارهای فقهای معیار ازجمله «مهاجرت» و «تعامل گفتمانی با مکاتب رقیب» مشاهده شد‌.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار