بازنمود هویت جنسیتی ادراک‌شده نوجوانان علاقه‌مند به موسیقی کی‌پاپ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده زن و خانواده، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری، مطالعات زنان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

10.22081/scs.2024.68586.1309

چکیده

هویت‌یابی در نوجوانی از اهمیت بسزایی برخوردار است که کسب هویت جنسیتی یکی از اقسام آن است. پژوهش حاضر با روش پدیدارشناسی، درصدد بازنمود تجربۀ زیستۀ نوجوانان کی‌پاپر و تأثیر کی‌پاپ بر هویت جنسیتی آنان و بالعکس است. افراد مورد مطالعه پژوهش حاضر دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر کرج هستند که با مصاحبه عمیق با 19 نفر به اشباع داده رسید. یافته‌های پژوهش شامل چهار مضمون و یازده خرده مضمون است. ازجمله عوامل کی‌پاپری، «نقش دوستان کی‌پاپر» و «نقش فضای مجازی در گرایش به کی‌پاپ» همچنین «مقطع سنّی نوجوانان». «هویت جنسیتی کی‌پاپرها» با خرده مضامین «نقش جنسیت در انتخاب گروه محبوب» و «نقش جنسیت در انتخاب شخصیت محبوب» بازنمایی می‌شود. مضمون «هواداران کی‌پاپ» نیز با خرده مضامین «نقش جنسیت در هواداری از کی‌پاپ» و «همراهی محدود توأم با هشدار والدین» مورد بررسی قرار گرفته‌اند و «گفتمان نامحسوس کی‌پاپ» که از مهم‌ترین مضامین به‌دست آمده است، با خرده مضامین «گفتمان ادبی کی‌پاپ، فضای ایجاد مفاهیم جدید»، «کی‌پاپ مولد سبک زندگی خاص»، «گفتمان ایدئولوژیک کی‌پاپ» و «کورجنسیتی بودن کی‌پاپرها» بازنمایی شده است. صنعت کی‌پاپ به‌عنوان یکی از ابزارهای پر کردن اوقات فراغت نوجوانان، ظرفیت تبدیل ‌شدن به گفتمان مستقلی را دارد که می‌تواند تأثیر عمیقی بر هویت جنسیتی نوجوانان دختر داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


ادیب سرشکی، میلاد (1391). قدرت نرم کره جنوبی و گسترش موج کره‌ای. سیاست خارجی، 26(3)، ص 776-759.
امامی سیگارودی، عبدالحسین؛ دهقان نیری، ناهید؛ رهنورد، زهرا؛ نوری سعید، علی (1391). روش‌شناسی تحقیق کیفی: پدیدارشناسی. پرستاری و مامایی جامعنگر، 22(68)، ص 63-56.
ایمان، محمدتقی (1397). روششناسی تحقیقات کیفی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بادین فکر، محمدجواد (1401). درآمدی بر الهیات هواخواهی، با تأکید بر هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو. پژوهشنامه فلسفه دین، 20(1)، ص 56-49.
بهنامی‌فرد، فائزه (1394). تدوین عوامل مؤثر بر سرزندگی فضاهای شهری متناسب با نیازها و الگوی گذران اوقات فراغت نوجوانان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. استاد راهنما: میترا حبیبی. کرج: دانشگاه هنر.
بیچرانلو، عبدالله؛ اقبالی، ریحانه (1399). بررسی دلایل اقبال نوجوانان و جوانان ایرانی به موسیقی پاپ کرهای. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
پروری، پیمان (1398). خوانشی نو از روش پدیدارشناسی؛ بنیان‌های فلسفی، رویکردها و چارچوب اجرای تحقیق پدیدارشناسی. مطالعات جامعهشناسی، 11(44)، ص 106-87.
تارنمای مرکز آمار ایران، 1402.
توسلی، غلام‌عباس (1387). نظریههای جامعهشناسی. تهران: سمت.
خسروی، صابر؛ ناصرزاده، سید محمدرضا؛ مانیان، امیر (1394). پدیدارشناسی وبگردی در زندگی روزمره ایرانی. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 11(39)، ص 142-117.
خنیفر، حسین؛ مسلمی، ناهید (1398). اصول و مبانی روشهای پژوهش کیفی: رویکردی نو و کاربردی. تهران: نگاه دانش.
خیامی، عبدالکریم؛ بادین فکر، محمدجواد (1401). برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ مورد مطالعه: هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 18(66)، ص 249-225.
ذاکری نصرآبادی، زهرا؛ ماهر، زهرا؛ عبداللهی، عظیمه السادات (1401). واکاوی تجربه زیسته شهرنشینان از مواجهه با اپیدمی کرونا در زندگی روزمره (مورد مطالعه: شهر اصفهان). پژوهشهای راهبردی مسائل اجتماعی ایران، شماره 2، ص 122-93.
ذکایی، محمدسعید؛ عزیزی همدانی، متین (1394). موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ ‌عامه‌پسند کره‌ای در ایران. مطالعات رسانههای نوین، 1(3)، ص 124-77.
ریتزر، جورج (1393). نظریههای جامعهشناسی. ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
سلیمی، محمدرضا؛ شرفی، روح‌انگیز (1394). بررسی ساختار و ابعاد روش تحقیق کیفی پدیدارشناسی. در: کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی، روان‌شناسی و علوم اجتماعی. تهران: مرکز همایش‌های هنری بین‌المللی صداوسیما.
صادقیان، آزاده؛ وزیری، سعید؛ فلاح، محمدحسین (1401). اثربخشی آموزش ابعاد کمال‌گرایی بر رشد خودکارآمدی در دانش‌آموزان مدارس خاص. روشها و مدلهای روانشناختی، 48(2)، ص 130-115.
صائبی، مهدی؛ هاشمی، سید محسن (1390). سینمای جدید کره جنوبی: تأثیرات جهانی بر آن و تأثیرات آن بر سینمای جهان. هنرهای نمایشی و موسیقی، شماره 44، ص 70-65.
قاسمی، وحید؛ میرزایی، سید آیت‌الله (1385). جوانان و هنجارهای رسمی و غیررسمی موسیقی پاپ (پژوهشی در بین جوانان شهر اصفهان). نامه علوم اجتماعی، شماره 28، ص 122-98.
کرسول، جان (1391). روش و طرح تحقیق کیفی (انتخاب از میان پنج رویکرد تحقیق کیفی). ترجمه طهمورث حسنقلی‌پور، اشکان الله‌یاری و مجتبی براری. تهران: انتشارات نگاه دانش.
گراوند، هوشنگ؛ نظری، محمدرضا (1402). مرور نظام‌مند و فراتحلیل مطالعات درباره اعتیاد به اینترنت با رویکرد شناسایی پیشایندها و پیامدهای اعتقادی آن. اسلام و علوم اجتماعی، 15(29)، ص 53-77.
مجیدی، نسیم؛ هوشمند، زهره (1389). بررسی دلایل پرمخاطب بودن سریال‌های کره‌ای در بین جوانان. نامه پژوهش فرهنگی، 11(11)، ص 195-167.
معصومی، حسین؛ جعفری، علی (1401). نقش شبکه‌های اجتماعی در پاسخگویی به سؤالات دینی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه. اسلام و علوم اجتماعی، 14(28)، ص 297-279.
ودادهیر، ابوعلی؛ امینیان، احسان؛ طباطبایی، آسیه سادات؛ سلمانی، محمدجواد (1390). جوانان و موسیقی پاپ: بررسی جامعه‌شناختی عوامل اجتماعی ـ فرهنگی مرتبط با گرایش دانشجویان دانشگاه تربیت‌معلم به موسیقی پاپ. مسائل اجتماعی ایران، 2(1)، ص 193-167.
هاشم‌لو، جعفر (24/7/1400). نظریههای روانشناسی هویت. قابل دسترس در:
https://jafarhashemlou.blogfa.com/post/2259
یعقوبی، پوران (1393). سبکهای ابراز هیجان و سبک اسناد کنترل در خشونتهای خانگی علیه زنان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی. تهران: دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی.
Dalimunthe, I.A., Putri Hariyadi, A., Dwianjani Agustin, S. & Safitri, D. (2022). The role of Korean pop culture in changing the behavior of teenage K-pop fans among Ikom UNJ students. Conference: Proceeding The 2ndICHELSS, August 24-25, 2022, Jakarta, Indonesia. At: Jakarta
Duong, N.H.P. (2016). Korean Wave as Cultural Imperialism. A study of K-pop reception in Vietnam studies. Master thesis Asian Studies (60 EC) (MA). Universiteit Leiden.
Jang, W. & Song, J.E. (2017). The influences of K-pop Fandom on Increasing Cultural contact With the Case of Philippine Kpop Convention, Inc. Koreean Regional Sociology, 18(2), p. 56-29.
June, Sh. & Dukut, E.M. (2012). The Popularity of Korean music (k-pop) among peranakan Chinese undergraduate students of soegijapranata catholic university. Celt, 12(2), p. 193-204.
Jung Bong, Ch. & Maliangkay, R. (2015). K-pop the international Reis of the Korean Music industry? Routledge, Taylar & Francis Group, New York & London, p. 1-17.
Kim, J.-h., Jung, S.-H., Roh, J.-S. & Choi, H.-J. (2021). Success Factors and Sustainability of the K-Pop Industry: A Structural Equation Model and Fuzzy Set Analysis. Sustainability,13(11), p. 5927. https://doi.org/10.3390/su13115927
Lee, J.H., Choi, K., Hu, X. & Downie, J.H. (2013). K-pop Genres: A Cross-Cultural Exploration. The conference of the international Society for music Information Retrieval (ISMIR), p. 529-534.
Lin, X. & Rudolf, R. (2017). Does K-pop Reinforce Gender Inequalities? Empirical Evidence from a New Data Set. Asian Women, 33(4).
Messerlin, P.A. & Shin, W. (2017). The K-pop success: How big and awahy so fast? Asian Journal of Social Sciences, 45(3), p. 409-439.
Oh, I. & Lee, H.-J. (2014). K-pop in Korea: How the pop music industry is changing a post-Developmental society. Cross Currints: East Asian history and colture Review, 3(1), p. 72-93.
Oh, I. (2013). The Globalization of K-pop: Korea’s place in the Global music Industry. Korea Observer, 44(3), p. 389-409.
Polkinghorne, D.E. (1989). Phenomenological research methods. In: R.S. Valle & S. Halling (Eds.), Existential-phenemenological perspectives in psychology. New York: Plenum, p. 41-60.
Walaa, E. (2021). The Negative Effects of social media on Social Identity of Adolescents. Hilyon, no. 7, p. 1-15.