خاستگاه و بنیادهای نظری جنسی شدن فضای اجتماعی در غرب و اهداف آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران

2 استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران

10.22081/scs.2024.66265.1228

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی خاستگاه و بنیادهای نظری جنسی شدن فضای اجتماعی در غرب و اهداف آن است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد پدیده جنسی ‌شدن فضای اجتماعی، بستری مناسب برای ایجاد مرحله اول (پیدایی میل و اشتهای جنسی) واکنش جنسی است. فضای اجتماعی، بستر و محیطی است که کنشگران در آن، کنشی فردی یا جمعی انجام می‌دهند. این کنش جنسی، علاوه‌بر اینکه در فضای حقیقی قابل‌ بررسی است، در فضای مجازی نیز نمود دارد. کنش جنسی در فضای اجتماعی، می‌تواند به‌صورت گفتاری، رفتاری، شنیداری و ادبیات نوشتاری جلوه‌گری کند. این پدیده که از نتایج انقلاب جنسی در غرب محسوب می‌شود، خود معلول سبک زندگی است که از ارزش‌های زندگی مدرنیته ناشی می‌شود. کلیسا و تحولات تاریخی آن، تأثیر بسزایی در این مسئله داشته است. ازجمله زمینه‌های انقلاب جنسی، زمینه‌های اقتصادی است. لیبرالیسم و ندای آزادی‌خواهی که به دنبال داشت، در کنار جنبش فمینیسم، زمینه‌های سیاسی محسوب می‌شوند که حامی این جریان بوده‌اند. روند جنسی‌ شدن فضای اجتماعی، امری بدون راهبری و اهداف نبوده است. مقابله با محرومیت و سرکوب غریزه جنسی و تأمین آزادی‌های فردی، ازجمله غایات اولیه این آزادی‌های جنسی بوده است. سلطه حاکمیت و حفظ قدرت سیاسی توسط حاکمان، در کنار ادعای تقویت حقوق زنان، هدف سیاسی دیگری در این روند است. باید توجه داشت که بیشترین آسیب این هدف، متوجه خود زنان است و اینگونه استیفای حق، خود مصداق ظلم به حقوق زنان است. اگر نگاهی سیاسی به قضیه آزادی جنسی شود، می‌توان گفت، رفع محدودیت‌های جنسی و جنسی ‌شدن فضای اجتماعی، چه‌بسا به نفع حکومت حاکمه باشد و موجب دوام آن گردد؛ لکن باید توجه داشت که حاکمیت، وظیفه‌ای در قبال مردم دارد و باید از اصول و بنیان خانواده که نهاد بنیادین جامعه است، محافظت کند و از آسیب‌هایی که به آن می‌رسد، پیشگیری نماید.

کلیدواژه‌ها


آقاجانی، نصرالله (1388). چالش فمینیسم با عدالت جنسیتی. مطالعات راهبردی زنان، 12(46)، ص 7-48.
آیسنک، هانس جی. (1379). افول امپراتوری فرویدی. ترجمه یوسف کریمی. تهران: سمت.
باومن، زیگموند (1387). عشق سیّال: در باب ناپایداری پیوندهای انسانی. ترجمه عرفان ثابتی. تهران: ققنوس.
بستان، حسین (1382). نابرابری و ستم جنسی از دیدگاه اسلام و فمینیسم. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
حدادی، بهروز (1390). تحولات دینی در اروپای سده شانزدهم و مشابه آن در اسلام معاصر. پژوهشنامه ادیان، 5(10)، ص 49-29.
حکیم‌پور، محمد (1382). حقوق زن در کشاکش سنّت و تجدد. تهران: ایران چاپ.
راسل، برتراند (1347). زناشویی و اخلاق. ترجمه ابراهیم یونسی. تهران: نشر اندیشه.
رودزر، استیون ای. (1392). تفاوت‌های جنسیتی را جدی بگیریم. ترجمه معصومه محمدی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ساجدی، امیر (1394). جایگاه و کار ویژه سکولاریزم در غرب و جهان اسلام. علوم سیاسی، 11(31)، ص 92-49.
سفیری، خدیجه؛ جبارنژاد، سمیرا؛ حاتمی، علی (1394). بررسی گرایش به مدرنیته با سبک زندگی زنان جوان. برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 24.
سیدمن، استیون (1392). کشاکش آراء در جامعه‌شناسی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
شریفی ساعی، محمدحسین (1392). تحلیل نحوه بازنمایی روابط پیش از ازدواج در سریال‌های ایرانی سیما. تهران: اداره‌کل پژوهش‌های راهبردی رسانه، مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما.
شفیعی سروستانی، ابراهیم (1397). سلامت جنسی در جامعه اسلامی با تأکید بر نقش رسانه ملی. قم: دین و رسانه.
عالم، عبدالرحمن (1391). تاریخ فلسفه سیاسی غرب (عصر جدید و سده نوزدهم). تهران: وزارت امور خارجه.
عباسی، فریبا؛ محرابیان، فردوس (1388). مقایسه تأثیر قرص‌های جلوگیری از بارداری کمدوز به روش استفاده خوراکی و واژینال در کنترل خونریزی رحمی ناشی از نقص عملکرد. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، 11(1)، ص 34-28.
فروم، اریک (1388). هنر عشق ورزیدن. ترجمه سمیه سادات آل حسینی. تهران: جاجرمی.
فروید، زیگموند (1343). سه رساله درباره تئوری میل جنسی. ترجمه هاشم رضی. تهران: مؤسسه مطبوعاتی آسیا.
قیوم‌زاده، محمود (1387). حقوق اجتماعی و مشارکت زنان از دیدگاه اسلام. علوم اسلامی، 3(12)، ص 102-75.
کجباف، محمدباقر (1378). روانشناسی رفتار جنسی (نظریه‌ها و دیدگاه‌ها). تهران: روان.
گاردنر، ویلیام (1387). جنگ علیه خانواده. تلخیص و تدوین معصومه محمدی. قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
گیدنز، آنتونی (1390). جامعه‌شناسی. ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نی، چاپ ششم.
مارکوزه، هربرت؛ پوپر، کارل. ر. (1361). انقلاب یا اصلاح. ترجمه هوشنگ وزیری. تهران: خوارزمی.
مازلو، آبراهام اچ. (1376). انگیزش و شخصیت. ترجمه احمد رضوانی. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
متقی‌فر، غلامرضا (1388). درآمدی بر نظام اخلاق جنسی در اسلام. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مطهری، مرتضی (1389). اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب. تهران: انتشارات صدرا.
میلنر، آندرو؛ براویت، جف (1385). درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر. ترجمه جمال محمدی. تهران: ققنوس.
هیوود، اندرو (1395). سیاست. ترجمه عبدالرحمن عالم. تهران: نشر نی.
Clark, M.H. (2005). Wilhelm Reich: The Dean of Sex Revolution. URL= www.blendedbody.com.
Escoffier, J. (2003). Sexual revolution. New York: Thunder Mouth Press.
Isserman, M. (2012). America Divided. New York, NY: Oxford University Press.
Jons, S. (2006). The Extent and Effect of Sex Tourism and Sexual Exploitation of Children on the Kenyan Coast. A Study Conducted by the UNICEF and Govemment of Kenya. URL= https://documentation.lastradainternational.org/lsidocs/418%20extent_n_efect_1007.pdf
Reisman, J.A. & Eichel, E.W. (1990). Kinsey, Sex and Fraud. Huntington House Publishers.