ظرفیت نهاد حوزه‌ی علمیه در سیاست‌های جمعیتی کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد

10.22081/scs.2022.72891

چکیده

کشور ایران طی چهار دهه‌ی گذشته در چالش جمعیتی، فراز و نشیب گوناگونی را از سر گذرانده است. دگرگونی نرخ باروی از 8/6 در دهه‌ی 60 به نرخ 8/1 هم‌اکنون از یک سو و چالش‌های وابسته به مهاجرت‌های داخلی و خارجی از سوی دیگر، بایستگی‌هایی بود که به تدوین و ابلاغ سیاست‌های جمعیتی در سال 93 به دست رهبری انجامید. گستردگی این سیاست‌ها افزون بر اینکه نیازمند راهبردهای اجرایی مستقیم است، نیاز به گونه‌ای برنامه‌ریزی فرهنگی میان نهادهای کارآمد در این زمینه را دارد. یکی از این نهادهای فرهنگی در ساختار اجتماعی ایران، نظام‌های حوزه‌های علمیه است که با دارا بودن بخش‌های توانمند در گستره‌های آموزشی، پژوهشی و فرهنگ‌سازی از راه تبلیغ دینی، می‌تواند نقش پویا و کارآمدی در این زمینه ایفا نماید. هرچند ورود جدی‌ و سازمان‌یافته‌تر این نهاد با موانع داخلی و بیرونی روبرو است؛ ولی گویا با برنامه‌ریزی برای زدودن این موانع از یک سو و آگاهی از گنجایش انبوه این نهاد، می‌توان به کارایی مثبت آن امید داشت. این نوشتار تلاش داشته است، در کنار شناساندن گنجایش نهادی و بخشی حوزه‌های علمیه در تحقق سیاست‌های جمعیتی، به نمایاندن راهبرهایی در این باره بپردازد

کلیدواژه‌ها