بررسی تطبیقی آزادی خواهی از جنبه اجتماعی اسلامی در شعر ایلیا ابوماضی و محمدتقی بهار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران

2 استاد گروه زبان و ادبیات عربی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22081/scs.2022.72890

چکیده

در بستر ادبیات تطبیقی می‌‌توان به بیان اشتراکات و افتراقات فرهنگی و هنری و به چالش‌های گوناگون ایدئولوژیک، سیاسی و اجتماعی در ادبیات ملل ناهمگون پرداخت و از این رهیافت، اشتراکات زبانی در ادبیات ملل را بررسی نمود. یکی از چالش‌های مهمی که از این سویه در ادبیات کشورها قابل بررسی است، چالش سیاسی و اجتماعی و از جمله مقوله‌ی آزادی‌‌خواهی است. آزادی‌خواهی در شعر ابوماضی و بهار از جستارهای قابل طرح در این گستره از ادبیات به شمار می‌رود. ابوماضی و بهار از شاعران بزرگ لبنان و ایران در عصر مشروطه و نهضت به شمار می‌‌آیند. پنداره‌ی آزادی و به ویژه از دیدگاه اجتماعی اسلامی از درونمایه‌های مشترک شعری دو شاعر است که می‌‌تواند به دریافت تازه‌‌ای از پیوستگی ادبیّات با رویدادهای سیاسی و اجتماعی ایران و کشورهای عربی به ویژه لبنان بینجامد که در این پژوهش بدان پراخته می‌‌شود. این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی نمونه‌‌های شعری دو شاعر پرداخته و از این رهیافت، نگاه دو شاعر به چالش یاد شده را واکاوی کرده است. نگاه بهار در زمینه‌ی ستایش قهرمانان آزادی سراسر ملی میهنی‌ است، در همان هنگام نگاه ابوماضی فراملیتی است. تمجید و ستایش آزادی‌خواهان و نگاه دینی و اسلامی در شعر دو شاعر نمایان به نظر می‌رسد. آزادی اجتماعی در شعر بهار پررنگ‌‌تر و سویه‌ی اسلامی در شعر ابوماضی بیشتر است

کلیدواژه‌ها