دموکراتیزاسیونِ فرهنگ و چالشهای هرمنوتیکی در سیاست‌گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

فارغ التحصیل دکتری رشته سیاستگذاری فرهنگی از دانشگاه باقرالعلوم

10.22081/scs.2019.69002

چکیده

روح حاکم بر اسناد بالادستی نظام، جهت‌دهی به سمت حکومت و جامعه اسلامی و نوعی فرهنگ بالا به پایین است. اگرچه در موارد متعددی از حق مشارکت مردم سخن به میان آمده است، چینش مواد و محتوا طوری است که نمی‌توان از آن دموکراتیزاسیون در امور فرهنگی را برداشت کرد. این مهم، اختلافِ مواضع سیاست‌گذاران فرهنگی در حوزه دموکراتیزاسیون را به همراه داشته است. موضع­گیری در فرایند سیاست‌گذاری، ایجاد یک موقعیت هرمنوتیکی برای سیاست‌گذار و تأثر ادراکات پسینی از این گزینش را به همراه دارد. هر وجه از این موقعیت‌ها، خود موقعیت‌ساز هرمنوتیکی است و چنانچه کلیدی باشد، موجد سلسله‌ای از موقعیت​های هرمنوتیکی و واگرایی و اختلاف در بین سیاست‌گذاران خواهد بود. این واگراییِ سلسله‌وار، تشتت‌آفرین و موجد بی‌ثباتی در چرخه سیاست‌گذاری و ناکارآیی در رفع آسیب‌ها و مشکلات همگانی است. در این مقال با استفاده از استراتژی تحلیل مضمون، موقعیت‌های تقابلی در حیطه دموکراتیزاسیون، بر پایه شش خاستگاه، استخراج شده و در خلال یازده گام با استفاده از سیاق ISM، موقعیت‌سازهای کلیدی هرمنوتیکی حاوی: «امام ـ امت یا دولت ـ ملت»، «عاملیت خادمیت»، «دموکراتیزاسیون فرهنگ یا فرهنگ بالا به پایین» و «تنوع فرهنگی یا تک‌فرهنگی» عیان و تشریح گردیده است. در انتها اصلی‌ترین خرامش‌های هرمنوتیکی حیطه دموکراتیزاسیون بر پایه روابط موقعیت‌سازهای کلیدی هرمنوتیکی، کندوکاو شده است. 

کلیدواژه‌ها