تحلیل جامعه‌شناختی گرایش‌های فکری طلاب حوزه علمیه در مورد جایگاه زن در جامعه (مطالعه‌ موردی: طلاب مرد سطح سه و چهار حوزه‌های علمیه ساکن قم و تهران با رده سنی 30 تا 50 سال)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی گروه های اجتماعی/ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات/ تهران/ ایران

2 استادیار جامعه شناسی/ گروه جامعه شناسی/ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی/ تهران/ ایران

3 استاد گروه جامعه شناسی/ دانشگاه تهران/ تهران/ ایران

4 استادیار گروه علوم اجتماعی/ دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان/ تهران/ ایران

10.22081/scs.2018.67388

چکیده

 در تمامی جوامع دینی، یکی از گروه­هایی که می­توانند بر موقعیت زنان در خانواده و جامعه بسیار اثرگذار باشند، صاحب­نظران و طلاب علوم دینی هستند. کشور ما نیز از چنین قاعده­ای مستثنا نیست و کسانی که به تحصیل علوم اسلامی مشغول هستند، نماینده­ کلام الهی و سخن اسلام در جامعه محسوب می‌شوند و دیدگاه و نگرششان به جایگاه زن در خانواده و جامعه، در موقعیت زنان اثرگذار است. ازآنجاکه حوزویان، صاحب کرسی سخن و محل رجوع مردم هستند، افکارشان خواسته یا ناخواسته در لایه­های پنهان و آشکار اذهان مردم جامعه و سیاست­گذاری‌‌ها و قانون­گذاری­های خرد و کلان کشور ‌‌تأثیرگذار است. این پژوهش که به روش گرنددتئوری، با نمونه‌گیری گلوله برفی و با مصاحبه نیمه‌باز انجام شده است، در پی یافتن پاسخ این ‌‌سؤال است که نگرش طلاب ساکن تهران و قم در مورد جایگاه اجتماعی زنان چیست و رویکرد آنان به مقوله­ مهم جایگاه زن در جامعه در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، هنری، ورزشی، اجتماعی و سیاسی چگونه است. این پژوهش در پایان به این نتیجه رسید که نگرش طلاب مورد مطالعه در مورد جایگاه زن در جامعه را می­توان به دو دسته‌ نگرش سنتی و فراسنتی تقسیم کرد که دراین‌میان طلاب ساکن تهران وارد مرحله­ گذار از سنت به فراسنت شده و نگرش فراسنتی در آنها رشد چشمگیری کرده است؛ ولی طلاب ساکن قم به مرحله گذار نرسیده­اند و همچنان دارای نگرش سنتی هستند.

کلیدواژه‌ها