Critical-Islamic Reflections on the Twelve-Step Program of Narcotics Anonymous

Document Type : Original Article

Authors

1 Associate Professor, Department of Social Sciences, Baqir-al-Olum University, Qom, Iran

2 PhD. Student, Cultural Policy, Baqir-al-Olum University, Qom, Iran.

10.22081/scs.2025.67098.1257

Abstract

Addiction and substance abuse are among the most significant challenges facing human societies. Various programs have been designed and implemented worldwide to reduce consumption and treat this condition. One such program, with over two decades of relatively successful application in Iran, is the Narcotics Anonymous (NA) program. Acceptance and implementation of its twelve-step program transform a helpless and suffering addict into a committed recovering addict. Although this program envisions a promising perspective where participants develop a satisfactory connection with God and dedicate their entire effort to fulfilling God's will in their lives, it may, despite initial substance control, cause detrimental effects on participants' religious knowledge and beliefs, potentially leading to relapse and renewed addiction. These adverse effects, rooted in the program's humanistic and secular foundations, might result in participants becoming indifferent or even antagonistic toward social values and religious culture. This study, adopting a positive view of the twelve-step program, aims to intervene in its delivery by integrating Iranian-Islamic values to enhance participants' steadfastness, deepen their connection with God, and consequently reduce relapse-inducing temptations. The research is based on the author's ten years of lived experience in various NA programs. Data were collected through documentary and field methods and analyzed using qualitative content analysis. The findings suggest that incorporating concepts such as self-awareness (nafs-shināsī), reliance on God (tawakkul), self-accountability (muḥāsabah al-nafs), submission and humility before divine commands, continuous observance of piety (taqwā), meticulous attention to others' rights (ḥaqq al-nās), and encouragement to spread goodness can significantly prevent relapse, substance reuse, and moral and ideological deviations among NA members.

Keywords

References

قرآن کریم.
احمدی، صفورا (1401). تبیین اصول و مبانی اندیشه NA (معتادان گمنام) و بررسی و تحلیل آن از منظر معارف اسلامی. دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم اصفهان.
تقی‌زاده جلودار، سمانه (1397). مقایسه وسوسه، ذهن‌آگاهی، بهزیستی معنوی معتادان تحت درمان نگهدارنده با متادون و معتادان انجمن گمنام شهر بابل. مؤسسه آموزش عالی فروردین قائمشهر.
تمیمی آمدی، عبدالواحد ابن‌محمد (1410ق). غرر الحکم. قم: دار الکتاب الاسلامی، چاپ دوم.
جعفری، سیده سمیه (1393). مقایسه سرسختی روان‌شناختی و جهت‏گیری مذهبی در معتادان گمنام و معتادان مراکز سراپایی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل.
حرّ عاملی، محمدبن‌حسن (1429ق). وسائل الشیعه. بیروت: آل‌البیت‰، چاپ سوم، ج16.
خمینی، سید روح‌الله (1389). صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، چاپ پنجم، ج11.
خوانساری طره، محمدهادی (1398). معنویت در انجمن‏های گمنام. دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران.
ری‏شهری، محمد (1395). دانشنامه میزان الحکمه. قم: دار الحدیث، چاپ هفتم، ج5.
سیاهی اتابکی، علی‌محمد و همکاران (1393). بررسی دقیق مفهوم تفکر انتقادی. مطالعات آموزش بین‌الملل کانادا، 8(3).
کمیته نشریات خدمات جهانی NA (1388). کتاب پایه. کمیته ترجمه. تهران: نشر ترقی، ویرایش ششم.
کمیته نشریات خدمات جهانی NA (1391). راهنمای کارکرد قدم. کمیته ترجمه. تهران: کیمیا اثر.
کمیته نشریات‏خدمات‏جهانی NA (1385). چگونگی عملکرد. کمیته ترجمه. تهران: نشر ترقی.
مجلسی، محمد‌تقی (1403ق). بحار الانوار. بیروت: دار الاحیاء، ج67،74.
مصباح یزدی، محمدتقی (1383). اخلاق در قرآن. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ هفتم، ج2.
مطهری، مرتضی (1389). مجموعه آثار. قم: صدرا، ج 23.
مهدوی، نسرین (1395). بررسی مردم‏شناختی سازمان‏های مردم‏نهاد در شهر تهران: مورد مطالعه انجمن خانواده معتادان گمنام (نارانان). دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
نراقی، محمدمهدی (1381). جامع السعادات. ترجمه جلال‌الدین مجتبوی. تهران: حکمت، چاپ ششم، ج1.
Fisher, A. (2011). Critical thinking: An introduction. Cambridge University Press.

Files

Share

How to cite

Statistics